
قلب در غشایی به نام برون شامه (پریکارد) قرار دارد. التهاب این پرده را پریکاردیت گویند. پریکاردیت به دو شکل حاد یا مزمن رخ می دهد. پریکاردیت حاد عموماً حاصل عفونت های ویروسی است. علائم عفونت مجاری تنفسی فوقانی رایج بوده و ممکن است چند هفته قبل از بروز پریکاردیت رخ دهد. پریکاردیت ممکن است در اثر یک عامل عفونی، انفارکتوس حاد میوکارد (AMI)، بدخیمی، بیماری های اتوایمون، یا واکنش دارویی رخ دهد.
پیش آگهی
پریکاردیت
حاد اغلب خود محدود شونده بوده و در طی دو تا شش هفته رفع می شود. بیماران
عمدتاً با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) جهت کاهش التهاب
پریکارد درمان می شوند.
علائم و نشانه های تشخیص پریکاردیت
♦ پریکاردیت حاد
♦ معمولا صدای سایشی از قلب شنیده می شود (مالش اصطکاکی پریکارد) که حاصل اصطکاک بین دو لایه پریکارد احاطه کننده قلب است.
♦ درد تیز ناگهانی بر روی پره کوردیوم (ناحیه میانی تا تحتانی جناغ سینه) که به گردن، شانه ها، کمر و دست ها تیر می کشد.
♦ کاهش درد در صورت خم شدن به جلو و ایستادن بیمار
♦ درد دندان، اضطراب، میالژی (درد عضلانی)
♦ تنگی نفس، تنفس سریع (تاکی پنه)
♦ آریتمی ها
♦ پریکاردیت مزمن
♦ بزرگی کبد (هپاتومگالی)، آسیب در اثر احتقان کبدی
♦ افزایش احتباس مایعات بخاطر عملکرد پمپ ناموثر قلب
♦ مالش پریکاردی
تست های تشخیصی
♦ افزایش WBC و سدیمانتاسیون ریت (ریت رسوب سلول های قرمز خون در داخل لوله آزمایش. بالا بودن ریت رسوب گلبولی نشانگر وجود التهاب است)؛ مطالعات تیروئید، عملکرد کلیوی، فاکتور RH، مکمل ANA.
♦ ممکن است افزایش کراتین کیناز (CK)، لاکتات دهیدروژناز (LDH)، آنزیم های کبدی مشاهده شود.
♦ تاکیکاردی سینوسی و بالا رفتن قطعه ST در EKG.
♦ اکوکاردیوگرام وجود فضاهای عاری از اکو را در بین لایه پریکارد و دیواره بطنی نشان می دهد که حاصل افوژن است، همچنین مایع در فضای پریکاردیال مشاهده می شود.
♦ رادیوگرافی قفسه سینه ممکن است وجود فضای پر از مایع را نشان دهد.
درمان پریکاردیت
♦ درمان روی عامل اتیولوژیک زمینه ای متمرکز است.
♦ پریکاردیوسنتز
برای دفع مایع موجود در کیسه پریکاردیال و رفع فشار بر قلب یا برای اهداف
تشخیصی انجام می شود. یک نیدل بلند از طریق زائده گزیفوئید (خنجری) وارد
پریکارد شده و تحت مانیتورینگ دقیق قلبی مایع آسپیره می شود.
♦ ممکن است بیوپسی پریکارد انجام شود.
♦ برای کاهش التهاب پریکارد، داروهای کورتیکواستروئیدی مثل متیل پردنیزولون تجویز می شود
♦ داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) برای کاهش التهاب پریکارد و تسکین درد تجویز می شود (آسپرین و ایندومتاسین).
تشخیص های پرستاری پریکاردیت
♦ درد حاد
♦ کاهش برونده قلبی
♦ ریسک عدم تحمل فعالیت
مداخلات پرستاری
♦ برای سهولت تنفس بیمار در وضعیت فاولر کامل قرار داده می شود.
♦ موارد زیر به بیمار آموزش داده شود
♦ بهبود خواهد یافت
♦ به تدریج فعالیت روزانه خود را شروع کند
♦ در طول روز و در حین خستگی، در فواصل کوتاه استراحت کند
♦ تمرینات سرفه و تنفس عمیق انجام دهد – ممکن است بخاطر درد از تنفس عمیق پرهیز کند.