بیماری لایم
بیماری لایم از طریق گزیدگی نیش حشره‌ای موسوم به «پاسیاه» در افراد ایجاد می‌شود که باکتری (اسپیروکت) بورلیا بورگدورفری را به جریان خون انسان منتقل می کند. بیمار با تب، ناخوشی، راش چشم گاوی کلاسیک، کرونیکومیگرن قرمز در طی سه هفته پس از گزش مراجعه می کند.
پیش آگهی
درمان زودرس بیماری معمولا با برآیند خوبی همراه است. گاهی اوقات علائم به صورت تاخیری رخ می دهد.
علائم و نشانه های تشخیصی لایم
علائم این بیماری عبارت است از :یک برآمدگی پوستی کوچک قرمز (پاپول) بر روی پوست ران، باسن یا زیر بغل که معمولاً رشد آن با پاک شدن قسمت مرکزی ضایعه همراه است. این ضایعه ممکن است به صورت متعدد ظاهر شود.
در مراحل بعد (بروز هریک از موارد زیر):
• درد و ناراحتی عضلانی
• درد پشت
• تهوع و استفراغ
• گلودرد
• خستگی و خواب‌آلودگی
• تب و لرز
• نقص گردنی همراه سردرد
• بزرگی طحال یا غدد لنفاوی
• بزرگی قلب و اختلالات ریتم قلب
• درد مفصلی مهاجر، که نهایتاً با قرمزی و گرمی مفصل همراه است.
تست های تشخیصی
♦ سطح آنتی بادی IgM بالا می رود
♦ تیتر لایم ممکن است کاهش یابد.
جلوگیری از ابتلا به لایم
اصلی‌ترین راه جلوگیری از ابتلا به بیماری لایم، دوری از محیط‌هایی با علف‌های انبوه و بلند است. موارد احتیاطی لازم برای پرهیز از ابتلا به این بیماری به شرح زیر است:
- با پوشیدن کفشِ اندازه‌ی پا، جوراب، شلوار بلند، دستکش، بلوز آستین‌بلند و…، سعی کنید مانع گزیدگی بدن‌تان شوید. از کنار علف‌های کوتاه انبوه یا خیلی بلند رد نشوید و مراقب حیوان خانگی‌تان هم باشید.
- از مواد دفع حشره استفاده کنید و روی پوست خود و فرزندان‌تان از آنها بمالید. یادتان باشد که این مواد، شیمیایی هستند و نباید با دهان، دست‌ها و چشم‌ها تماس پیدا کنند. غلظت این مواد باید ۲۰ درصد یا بیشتر باشد. منظور موادی مانند دی. ای. ای. تی (DEET) است. مصرف این مواد باید مطابق دستورالعمل‌شان باشد تا خطری برای بدن به‌وجود نیاید.
- سعی کنید علف‌ها و چمن‌های باغ یا باغچه‌تان عاری از کنه باشد. هیزم‌ها را نیز در مناطق آفتاب‌گیر نگهداری کنید.
- به‌محض اینکه از محیط‌های محتمل برای وجود کنه به خانه بازگشتید، دوش بگیرید و سعی کنید بدن خود و فرزندان‌تان را بررسی کنید تا از عدم وجود کنه‌ها که خیلی ریز هستند، مطمئن بشوید. از لیف و کیسه برای شستن تن استفاده کنید.
- یادتان باشد اگر یک بار دچار لایم شده باشید، باز هم احتمال ابتلا وجود دارد.
- کنه را با موچین و از قسمت دهان یا سرش بگیرید و از بدن دور کنید. آن را فشار ندهید و به‌محض اینکه آن را از خود دور کردید، ناحیه‌ای را که درمعرض کنه بوده، ضدعفونی کنید.
درمان بیماری لایم
– استفاده از چوب زیربغل در راه رفتن برای کاهش فشار از روی مفاصل مبتلا در صورت لزوم
– درمان زودرس این بیماری در پیشگیری از آسیب عصبی و ایجاد آسیب‌های عصبی برگشت‌ناپذیر اهمیت زیادی دارد.
– کمپرس گرم برای کاهش درد مفصلی با استفاده از حمام داغ، یا استفاده از کیسه‌های گرم‌کننده، لامپ‌های گرمازا یا درمان با قرارگیری در معرض جریان‌های گردابی.
– در زمان ابتلا به این بیماری سعی کنید تا زمانی که علائم التهاب فعال است، در بستر استراحت کنید و اگر علائم التهاب برطرف شد، شما می‌توانید فعالیت خود را از سر بگیرید.
– توجه داشته باشید که این بیماری نیاز به رژیم خاصی ندارد.
درمان دارویی با توصیه پزشک
♦ داکسی سایکلین، ۱۰۰ میلی گرم دو بار در روز به مدت ۱۴ تا ۲۱ روز
♦ پنی سیلین G مایع، ۲۰ میلیون واحد
♦ سفتریاکسون، ۴ گرم در روز عضلانی یا وریدی
تشخیص های پرستاری لایم
♦ اختلال تمامیت پوستی
♦ اختلال تحرک جسمی
مداخلات پرستاری
♦ در بیرون از خانه قسمت های لخت بدن پوشیده شود
♦ از مواد ضد حشره مناسب استفاده شود.
♦ دست و پا از نظر گزش حشره چک شود
♦ حیوانات خانگی بررسی شوند.
♦ روش صحیح رفع شپش آموزش داده شود.
عوارض بیماری لایم
در‌صورتی‌که لایم درمان نشود، امکان بروز موارد زیر وجود دارد:
- تورم مفصلی مزمن (ورم مفصل لایم)، به‌خصوص در ناحیه‌ی زانو؛
- علائم عصبی مانند فلج صورت یا نوروپاتی؛
- مشکلات و نواقص شناختی مانند اختلال در حافظه؛
- بروز موارد غیرعادی در ریتم و ضربان قلب.
