نازایی

نازایی ناتوانی زوج در لقاح و آبستن شدن پس از ۱۲ ماه مقاربت جنسی بدون محافظ و پیشگیری است. بیشتر از ۵۰ درصد مواقع مجاری زایایی تناسلی زن مشکل دارد. نازایی اولیه زمانی است که زن هرگز حاملگی نداشته است، نازایی ثانویه زمانی رخ می دهد که زن قبلا حاملگی داشته است.

مشکل ممکن است از کاهش ترشح هورمون ها توسط هیپوفیز قدامی، ناتوانی تخمک گذاری، آندومتریوز یا عفونت قبلی باشد که موجب مسدود شدن مجرای تولید مثل شده است. مشکلات ساختاری (مسدود شدن لوله های فالوپ یا عدم تخمک گذاری)، تحرک ضعیف یا شمارش کم اسپرم یا نقص های چند عاملی نیز می تواند موجب نازایی شود. قبل از قرار دادن بیمار در معرض اشعه، داروهای مصرفی، میزان ورزش و فعالیت، سیکل قاعدگی و طول اقدام به حاملگی بایستی ارزیابی شوند.

پیش آگهی

نازایی حدود ۱۵ درصد یا بیشتر زوج ها را درگیر کرده است.

علائم و نشانه های تشخیصی نازایی

♦ ناتوانی آبستن شدن

تست های تشخیصی

♦ تجزیه و تحلیل منی
♦ یاداشت کردن قاعدگی
♦ سونوگرام برای مشاهده آناتومی آندومتر
♦ بیوپسی آندومتر جهت بررسی وضعیت هورمونی و تعیین توانایی لایه آندومتر در حمایت از تخم بارور، وجود یا عدم وجود لیومیوماس
♦ آزمایشات تشخیصی سطح هورمون ها: پروژسترون، LH ، FSH ، TSH برای چک نرمال بودن رحم، تخمدان، و عملکرد هیپوفیز و تیروئید
♦ هیستروسالپنژوگرام (Hysterosalpingogram) برای مشاهده رحم و لوله ها
♦ تست پس از مقاربت – سرویکس از نظر باز بوده و داشتن مخاط پوششی کافی برای نفوذ اسپرم بررسی می شود

درمان نازایی

♦ درمان به علت نازایی بستگی دارد
♦ اگر یافته های اسپرم غیر طبیعی باشد:
» ارجاع به متخصص اورولوژی
» بررسی داروهای مصرفی – بلوک کننده های کانال کلسیمی می توانند عملکرد اسپرم را مختل کنند
» استفاده از تلقیح مصنوعی (Artificial insemination)
♦ درمان برای عدم تخمک گذاری (anovulation):
» LH/FSH برای تحریک تخمک گذاری
» بروموکریپتین (Bromocriptine) برای نقص عملکرد هیپوتالاموس
» کلومیفن (Clomiphene) برای تحریک تخمک گذاری
♦ در نقص های ساختاری:
» جراحی ترمیم لوله ها
» میومکتومی (Myomectomy) برای خارج سازی لیومیوماس (leiomyomas)
» جراحی برای لیز کردن چسبندگی ها
» باروری داخل لوله آزمایش (IVF)

تشخیص های پرستاری نازایی

♦ اختلال تصویر از بدن
♦ سازگاری تدافعی
♦ ریسک عدم والدی

مداخلات پرستاری

♦ آموزش موارد زیر به بیمار:
» پیشنهاد گروه های حمایتی
» تشویق به پرسیدن سئوالات
» بحث در مورد تست ها