هیپرکالمی

بالا بودن سطح پتاسیم خون را هیپرکالمی گویند. پتاسیم جذب شده از مواد غذایی منبع اصلی پتاسیم بدن است. بیمار زمانی در خطر هیپرکالمی قرار می گیرد که غذاهای سرشار از پتاسیم یا جایگزین های نمک پتاسیم زیاد مصرف شود، داروهایی مصرف کند که موجب احتباس پتاسیم می شوند از قبیل مهار کننده های ACE (ACE inhibitors)، بلوک کننده های گیرنده آنژیوتنسین (angiotensin receptor blockers)؛ یا دیورتیک های حافظ پتاسیم از قبیل آمیلورید (amiloride) یا اسپیرونولاکتون (spironolactone)، NSAIDها، تریمتوپریم (trimethoprim)، پنامیدین (pentamidine) مصرف کند؛ یا مقادیر زیادی پتاسیم از سلول ها آزاد شود مثلا در همودیالیز، اسیدوز، پایین بودن سطح انسولین، مصرف بتا بلوکرها، اوردوز دیگوکسین (digoxin)، ساکسینیل کولین (succinylcholine) یا ابتلای به رابدومیولیز (rhabdomyolysis).

پیش آگهی

همانطور که سطح پتاسیم خون بالا می رود، ریسک آریتمی های قلبی نیز افزایش می یابد. بالا بودن شدید سطح پتاسیم یک اورژانس پزشکی است. تصحیح یا درمان علت زمینه ای برای کمک به بازیافت تعادل مایعات و الکترولیت های بدن ضروری است.

علائم و نشانه های تشخیصی هیپرکالمی

♦ ضعف و سرگیجه ناشی از تغییرات عصبی عضلانی
♦ اتساع و نفخ شکم
♦ تهوع، استفراغ، اسهال در اثر تغییر پتانسیل الکتریکی غشای مجاری گوارشی
♦ طپش قلب در اثر آریتمی
♦ آریتمی ناشی از تغییرات هدایت نرمال قلبی
♦ ایست قلبی

تست های تشخیصی

♦ سطح پتاسیم خون بالاتر از ۵ mEq/L است
♦ نوار قلب نشانگر بالا رفتن موج T، پهن شدن موج QRS، آسیستول بطنی، ایست قلبی است.

درمان هیپرکالمی

درمانی انتخابی هیپرکالمی به شدت بالا رفتن پتاسیم بستگی دارد. کاهش پتاسیم مصرفی، پیشبرد دفع کلیوی پتاسیم و بازجذب سلولی پتاسیم اهداف درمان هیپرکالمی هستند.
♦ پایش ریتم قلب
♦ تجویز وریدی انسولین و گلوکز برای حرکت پتاسیم از مایع خارج سلولی به مایع داخل سلولی
♦ تجویز وریدی کلسیم گلوکونات
♦ تجویز NaHCO3 برای حرکت پتاسیم از مایع خارج سلولی به مایع داخل سلولی
♦ تجویز دیورتیک برای دفع بیشتر پتاسیم از بدن
♦ تجویز کایگزالات (kayexalate) برای دفع پتاسیم از مجاری گوارشی
♦ پایش سطح الکترولیت ها
♦ دیالیز در موارد هیپرکالمی شدید و مفرط

تشخیص های پرستاری هیپرکالمی

♦ کاهش برونده قلبی
♦ ریسک عدم تعادل حجم مایعات
♦ عدم تحمل فعالیت
♦ اختلال دفع روده ای

مداخلات پرستاری

♦ پایش علائم حیاتی
♦ پایش ریتم قلبی
♦ پایش وضعیت قلبی عروقی از نظر منظم بودن ریتم، ریت، صداهای قلبی و نبض های محیطی
♦ پایش شکم از نظر صداهای روده، اتساع، نفخ و درد شکمی
♦ پایش موضع دسترسی وریدی از نظر قرمزی، تورم، درد
♦ آموزش موارد زیر به بیمار:
» اجتناب از غذاهای سرشار از پتاسیم
» اجتناب از جایگزین های نمک (بیشتر جایگزین ها دارای پایه پتاسیم هستند)