فتق هیاتال

فتق هیاتال به عنوان فتق دیافراگمی (diaphragmatic hernia) نیز شناخته می شود. در این معده بخشی از معده به سمت بالا و از میان دیافراگم بیرون می زند و وارد قفسه سینه می شود. بیمار ممکن است بدون علامت بوده یا دارای علائم روزانه بیماری ریفلاکس معده ای مری (GERD) باشد. فتق ممکن است به صورت فتق هیاتال لغزشی باشد که در آن امکان حرکت بخش بالایی معده که شامل اسفنکتر تحتانی مری نیز هست وجود دارد. این بیماران عمدتا دارای علائم GERD هستند. نوع دیگر فتق هیاتال فتق غلطشی (rolling hernia) است که در آن بخشی از معده از میان دیافراگم بیرون زده، اما اسفنکتر تحتانی مری پایین تر از سطح دیافراگم باقی می ماند. این بیماران معمولا دچار ریفلاکس نمی شوند.

پیش آگهی

تعدیل شیوه زندگی ممکن است به کنترل علائم فتق هیاتال کمک کند. بعضی از بیماران به کنترل کافی علائم دست نمی یابند یا بیماری آنها عود کننده است و نیازمند تصحیح جراحی فتق هستند.

علائم و نشانه های تشخیصی فتق هیاتال

♦ فتق لغزشی (Sliding hernia):
♦ سوزش سردل
♦ مشکل بلع (dysphagia)
♦ آروغ زدن (eructation)
♦ درد قفسه سینه
♦ فتق غلطشی (Rolling hernia):
♦ درد قفسه سینه
♦ تنگی نفس پس از صرف غذا
♦ احساس پری پس از خوردن غذا

تست های تشخیصی

♦ بلع باریوم یا بررسی مجاری گوارشی فوقانی نشانگر وجود فتق هیاتال است.

درمان فتق هیاتال

♦ تجویز آنتی اسیدها برای خنثی کردن اسید، این داروها سریع عمل می کنند:
» مئالوکس (Maalox)
» میلانتا (Mylanta)
» تومز (Tums)
» گاویسکون (Gaviscon)
♦ تجویز داروهای بلوک کننده H2 (هیستامین نوع ۲ بلوکرها) برای کاهش تولید اسید معده:
» رانیتیدین (ranitidine)
» فاموتیدین (famotidine)
» نیزاتیدین (nizatidine)
» سایمتیدین (cimetidine)
♦ تجویز مهار کننده های پمپ پروتون برای کاهش تولید اسید معده:
» امپرازول (omeprazole)
» اسومپرازول (esomeprazole)
» پانتوپرازول (pantoprazole)
» رابپرازول (rabeprazole)
» لانسوپرازول (lansoprazole)
♦ اجتناب از دراز کشیدن پس از صرف غذا
♦ تعدیل برنامه تغذیه: وعده های کوچک و مکرر
♦ بالا بردن سر تخت
♦ اجتناب از لباس های تنگ و کمر باریک

تشخیص های پرستاری فتق هیاتال

♦ درد حاد
♦ درد مزمن

مداخلات پرستاری

♦ پایش علائم حیاتی
♦ بررسی صداهای روده و تندرنس شکمی
♦ آموزش موارد زیر به بیمار:
» تعدیل شیوه زندگی
» مدیریت داروها
» دراز نکشیدن پس از صرف غذا
» بالا بردن سر تخت
» اجتناب از پوشیدن لباس تنگ و کمر باریک
» اجتناب از غذاهای اسیدی (لیمو، سرکه، گوجه)، فلفل و چاشنی، قهوه، الکل
» ترک سیگار
» کاهش وزن در صورت چاقی و وزن بالا