
چرا رادیوگرافی قفسه سینه تجویز می شود؟
تصویر برداری از قفسه سینه یا CXR یکی از قدیمی ترین و شایع ترین پروسیجر های تشخیصی بخصوص در بخش های مراقبت های ویژه می باشد . این روش علاوه بر اینکه غیر تهاجمی ، مقرون به صرفه و سهل الوصول است ، می تواند اطلاعات مفیدی راجع به وضعیت بالینی بیمار در اختیار کادر پزشکی قرار دهد . با توجه به این امر کلیه تیم پزشکی باید با نحوه خواندن آن آشنا باشند . در این میان پرستاران بخصوص در بخش مراقبتهای ویژه ، کسانی هستند که اولین مرور را بر CXR بیمار دارند ، لذا باید بتوانند یک تفسیر نسبی ارائه دهند . توانایی تفسیر این سایه های دو بعدی پیچیده پرستاران را قادر می سازد یک ارزیابی دقیق از وضعیت بیمار به عمل آورده و به کمک آن نتایج حاصل از سایر بررسی های بالینی و آزمایشگاهی اعتبار بخشیده ، نسبت به طرح یک برنامه مراقبتی مناسب یا تغییر در برنامه قبلی اقدام کنند .
موارد کاربرد رادیوگرافی قفسه سینه در بررسی بیماری های مختلفی درخواست می گردد از جمله این مرارد عبارتند از :
۱٫ بیماری های ریوی مانند پنومونی ، آمفیزم ، پنوموتوراکس و …
۲٫بیماری های قلبی مانند نارسایی احتقانی قلب ، تامپوناد قلبی و …
۳٫بعضی از سرطان ها مانند تومور های ریه ، تیروئید ، مدیاستن و …
۴٫بررسی وجود اجسام خارجی
۵٫بررسی ترومای قفسه صدری و وضعیت استخوان های توراکس
۶٫بررسی جایگاه قرار گیری کاتتر های تهاجمی مانند لوله تراشه ، چست تیوب ، CVLine و …
نماهای مختلف CX-Ray گرافی های قفسه صدری معمولا از چند نما قابل بررسی هستند که عبارتند از :
۱- نمای خلفی – قدامی
۲- نمای قدامی – خلفی
۳- نمای جانبی
انواع دانسیته Densities
سایه هایی که در تصاویر گرافی وجود دارد ناشی از میزان اشعه X است که توسط باقت های مختلف جذب می شود . توانایی جذب اشعه در بافت ها بستگی به میزان چگالی یا دانسیته آن بافت دارد .
به طور کلی ۴ دانسیته بافتی وجود دارد که عبارتند از :
- دانسیته هوا ۲ . دانسیته آب ۳ .دانسیته چربی ۴ . دانسیته استخوان یا فلز
بافتهای حاوی گاز دارای دانسیته کم بوده و باعث می شوند اشعه بیشتری به فیلم برسد لذا سایه آنها سیاه تر از سایر نقاط است مانند تصویر ریه ها و راههای هوایی اعضایی چون قلب ، آئورت ، عروق خونی و دیافراگم دانسیته آب داشته و به رنگ خاکستری روشن دیده می شوند . ماهیچه ها و چربی اطراف آنها که دانسیته چربی دارند ، به رنگ خاکستری متمایل به سفید بوده و به سختی دیده می شوند مانند تصویر پستانها بیشترین دانسیته مربوط به اعضای استخوانی می باشد که بیشترین جذب اشعه را دارند . این اعضا به رنگ سفید دیده می شوند .
طرز کار:
ماشین اشعه ایکس پرتو را از طریق قفسه سینه بر روی قلب و ریه ها تابانده و پرتو خارج شده از قفسه سینه بر روی فیلم رادیوگرافی که در پشت قفسه سینه بیمار قرار داده شده است، ثبت می شود. وقتی اشعه ایکس به بیمار تابیده می شود، مقداری از آن جذب بدن شده و مقداری از بدن عبور کرده و جذب فیلم می شود. بخشی از بدن که اشعه را جذب می کند در عکس به صورت روشن ظاهر می شود. نواحی تاریک روی فیلم نماینگر قسمت هایی از بدن است که اشعه از میان آنها عبور کرده است.
مداخلات پرستاری:
♦ رویه تست را برای بیمار شرح داده، به بیمار آموزش دهید که در زمان درخواست تکنسین رادیولوژی، نفس عمیق کشیده و نفس خود را حبس کند.
♦ قبل از تست کلیه وسایل فلزی از قبیل جواهرات، زیپ، قلاب و هر وسیله فلزی دیگری که در محدوده گرفتن رادیوگرافی است، برداشته شوند..